Giới thiệu về chùa
Chùa Bồ Đề, còn được biết đến với tên gọi Thiên Sơn Tự hoặc Thiên Cổ Tự, là một ngôi chùa cổ kính mang đậm giá trị lịch sử và tâm linh tại quận Long Biên, Hà Nội. Sở dĩ chùa có tên là “Bồ Đề” là do xưa kia trong làng có hai cây bồ đề cao lớn, sừng sững giữa những làng quê ven sông Hồng, ngang tầm với đỉnh tháp chùa Báo Thiên bên kia sông.
Nội dung bài viết
1. Giới thiệu chung
1.1. Chùa Bồ Đề nằm ở đâu?
Chùa Bồ Đề tọa lạc tại địa chỉ 90 Phú Viên, phường Bồ Đề, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. Ngôi chùa nằm cách bờ Bắc cầu Chương Dương khoảng 500m về hướng Nam, trong một không gian thanh tịnh và bình yên.
1.2. Lịch sử chùa
Theo tương truyền, chùa được xây dựng trên nền dinh Bồ Đề của vua Lê Lợi khi ngài bao vây thành Đông Quan vào năm 1472. Một số tài liệu lịch sử ghi chép rằng: “Vua làm lầu nhiều tầng ở dinh Bồ Đề trên bờ sông Lô, cao bằng tháp Báo Thiên, hàng ngày ngự trên lầu quan sát vào trong thành xem giặc làm gì”.
Tấm bia cổ dựng năm Hoằng Định thứ 15 (1614) đời Lê Kính Tông đã ghi lại việc dựng lại chùa và ghi rõ “Đại công đức Bồ Đề” của vua Lê Thái Tổ. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng chùa được xây dựng từ cuối đời nhà Trần, trên một gò đất cao gọi là Núi Trời (nên còn có tên gọi là Thiên Sơn).
Trải qua thời gian, chùa Bồ Đề đã nhiều lần bị chiến tranh tàn phá. Đến giữa thế kỷ XVIII, chùa tiếp tục bị hư hại nặng nề. Năm Giáp Tuất đời Tự Đức 27 (1874), đại sư Thích Nguyên Biểu, tự hiệu Nhất Thiết đại sư (1835 – 1906) đến trụ trì và đã trùng tu, tôn tạo chùa trên nền cũ. Ni sư Thích Đàm Lan đảm nhận trụ trì từ năm 1972 đến nay.
1.3. Kiến trúc chùa có gì đặc biệt?
Tổng thể kiến trúc chùa bao gồm nhiều công trình như: chùa chính, nhà Tổ, Điện Mẫu, nhà khách, khu mộ tháp, nhà ở, bếp và các công trình phục vụ khác. Trong đó, chùa chính là công trình kiến trúc nổi bật nhất.
- Tiền đường: Có 5 gian 2 chái, 4 mái làm đao cong các góc, lợp ngói ta, nền lát gạch. Nền chùa được làm cao để tránh nước ngập mùa lũ với 11 bậc thềm, cao gần 2m. Tiền đường kết cấu 6 hàng chân, vì thượng làm giá chiêng, trung kẻ chuyền, hạ là kẻ.
- Thượng điện: Làm mái vòm cuốn bê tông, bên ngoài có xây thành 3 lầu gác Chuông, mái làm đao 2 tầng chồng diêm tạo cho kiến trúc bớt nặng nề. Hậu cung đã được sửa lại sau chiến tranh.
- Điện Mẫu và nhà Tổ: Nằm phía trước sân chùa, được làm bê tông giả gỗ, bố cục Hậu cung chuộc duộc, tường hồi bít đốc tay ngai có trụ biểu, nhưng mái lợp ngói di, duy trì được dáng vẻ bên ngoài lối kiến trúc cổ truyền.
2. Khám phá nét đẹp tâm linh bên trong chùa Bồ Đề
Chùa Bồ Đề không chỉ nổi tiếng với kiến trúc độc đáo mà còn là nơi lưu giữ nhiều di vật quý giá và thờ phụng nhiều tượng Phật linh thiêng.
- Tượng Phật: Tại Tiền đường có các tượng thờ Phật gồm: Đức Ông, Thánh Tăng cùng Diệm Nhiên, Đại sĩ. Tam bảo có các tượng: Tam thế, A Di Đà, Văn Thù- Phổ Hiền, Di Đà giảng đạo, A Na Ca Diếp, Ngọc Hoàng, Cửu Long; ở hai bên Tam Bảo có tượng Địa Tạng và Quan Âm.
- Di vật: Chùa Bồ Đề còn lưu giữ nhiều di vật cổ có giá trị như: 4 tấm bia đá có niên đại từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XX, 5 đôi câu đối gỗ, cửa võng thiều châu, hoành phi. Đây là những cổ vật có trang trí đẹp, mang dấu ấn nghệ thuật thời Nguyễn cuối thế kỷ XIX.
3. Các hoạt động lễ hội thường diễn ra tại chùa
Chùa là trung tâm sinh hoạt văn hóa tâm linh của người dân địa phương và Phật tử gần xa. Tại chùa thường xuyên diễn ra các hoạt động lễ hội và nghi lễ Phật giáo, trong đó có:
- Lễ Phật đản: Được tổ chức vào ngày 15 tháng 4 âm lịch hàng năm, kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đản sinh.
- Lễ Vu lan báo hiếu: Diễn ra vào ngày 15 tháng 7 âm lịch, là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn và báo hiếu cha mẹ.
- Lễ cúng cô hồn: Thường được tổ chức vào tháng 7 âm lịch, với mục đích cầu siêu cho những vong linh không nơi nương tựa.
4. Tham quan chùa Bồ Đề cần lưu ý điều gì?
Khi đến tham quan chùa, du khách và Phật tử cần lưu ý một số điều sau:
- Ăn mặc trang nghiêm, lịch sự, phù hợp với không gian tâm linh của chùa.
- Giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác bừa bãi.
- Không gây ồn ào, mất trật tự trong chùa.
- Tôn trọng các nghi lễ và hoạt động Phật giáo đang diễn ra.
- Xin phép trước khi chụp ảnh hoặc quay phim trong chùa.
Ngoài ra, quý du khách, Phật Tử có thể tìm hiểu và tham quan các ngôi chùa Chùa lớn, nổi tiếng ở Hà Nội khác trong chuyến hành hương, du lịch ý nghĩa.
- Chùa Phúc Khánh – Nét đẹp tâm linh giữa lòng Gia Lâm, Hà Nội
- Chùa Nứa (Đỗ Linh Tự) – Nét Đẹp Tâm Linh ở Phúc Thọ, Hà Nội
- Chùa Tản Viên Sơn Quốc Tự – Ngôi Chùa Linh Thiêng tại Ba Vì, Hà Nội
- Chùa Vo Đông (Long Biên – Hà Nội): Nét đẹp kiến trúc và tâm linh
- Chùa Thọ Cầu – Nét đẹp cổ kính giữa lòng Cầu Giấy, Hà Nội
- Chùa Bằng – Nét Cổ Kính Linh Thiêng tại Hoàng Mai, Hà Nội
- Chùa Viên Minh Nét Linh Thiêng quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
- Chùa Báo Ân – Nét đẹp kiến trúc Phật giáo xưa ở Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Đền Hát Môn – Nơi Thờ Hai Bà Trưng Linh Thiêng ở Huyện Phúc Thọ, Hà Nội
- Đình Tàm Xá – Nét đẹp tâm linh cổ kính [Đông Anh, Hà Nội]
